Stress oxy hóa: Nguyên nhân, giải pháp khắc phục và phòng ngừa hiệu quả

Các gốc tự do và chất chống oxy hóa được biết đến là một phần tự nhiên của cơ thể. Khi các gốc tự do và chất chống oxy hóa bị mất cân bằng, lúc này tình trạng stress oxy hóa sẽ xảy ra. Điều này tiềm ẩn nguy cơ gây ra nhiều chứng bệnh nguy hiểm đối với sức khỏe.

Chuyên gia lý giải hiện tượng stress oxy hóa là gì?

Cơ thể con người vốn được cấu tạo từ nhiều loại tế bào, trong đó mỗi loại lại có những chức năng hoàn toàn khác nhau. Để thực hiện tốt các chức năng này đòi hỏi tế bào phải tự tổng hợp năng lượng cho mình.

Khi quá trình tổng hợp năng lượng diễn ra sẽ sản sinh các gốc tự do – nguyên nhân hàng đầu gây lão hóa và nhiều bệnh tật. Ngoài ra, các gốc tự do cũng được hình thành từ quá trình viêm hay tác động của hóa chất, thuốc lá, ảnh hưởng của môi trường bên ngoài…

Để chống lại các gốc tự do, cơ thể sẽ sản xuất ra chất chống oxy hóa với khả năng trung hòa tác nhân có hại. Tuy nhiên trong một số trường hợp, khi cơ thể không thể trung hòa hết các gốc tự do này sẽ dẫn đến tình trạng stress oxy hóa với nhiều nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe.

Những nguy cơ hàng đầu gây stress oxy hóa

Cơ thể thường sản sinh các gốc tự do tự nhiên thông qua các hoạt động quá sức như tập thể dục, lao động kéo dài hoặc tình trạng viêm nhiễm. Đây là điều hoàn toàn bình thường và là một phần của hệ thống cơ thể, giúp cơ thể thêm phần khỏe mạnh. Tuy nhiên vì một số lý do khiến các gốc tự do hoạt động quá mức dẫn đến mất cân bằng và sức khỏe trở nên suy yếu. Dưới đây là một số tác nhân khiến stress oxy hóa có nguy cơ bùng phát:

• Sinh sống ở nơi có bầu khí quyển, không khí bị ô nhiễm.
• Sử dụng thuốc lá hoặc thường xuyên ngửi khói thuốc thụ động.
• Cơ thể bị nhiễm bức xạ.
• Ảnh hưởng của một số loại thuốc trừ sâu và chất tẩy rửa.
• Ngoài ra chế độ ăn uống nhiều đường, giàu chất béo, thường xuyên dùng chất kích thích cũng có thể khiến cơ thể sản sinh gốc tự do quá mức.

Những ảnh hưởng của hiện tượng này đối với sức khỏe

Oxy hóa là quá trình hoàn toàn bình thường và cần thiết trong hoạt động hàng ngày của cơ thể. Tuy nhiên khi chất chống oxy hóa và gốc tự do bị mất cân bằng dẫn đến hiện tượng stress oxy hóa. Lúc này, những gốc tự do bắt đầu tấn công những mô mỡ, DNA (axit nucleic), và protein trong cơ thể gây nguy cơ sản sinh ra nhiều bệnh lý như:

• Tiểu đường.
• Xơ vữa động mạch hoặc hiện tượng xơ cứng mạch máu.
• Cơ thể bị viêm nhiễm.
• Chứng cao huyết áp.
• Bệnh tim.
• Ung thư.
• Một số bệnh thoái hóa hệ thần kinh như Parkinson hay Alzheimer.

Giải pháp kiểm soát và ngăn ngừa stress oxy hóa hiệu quả

Mặc dù không có giải pháp nào ngăn ngừa được hoàn toàn gốc tự do và stress oxy hóa trong cơ thể. Tuy nhiên, bạn có thể áp dụng một số giải pháp đơn giản nhằm giảm thiểu tác động của chúng cụ thể như sau:

Chế độ ăn kiểm soát và ngăn ngừa stress oxy hóa

Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa là giải pháp giúp bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của các gốc tự do vô cùng hiệu quả. Vì vậy trong thực đơn hàng ngày, bạn nên chú trọng bổ sung các loại rau, củ quả như cherry, cam, quýt, cà chua, mận khô, ô liu, bông cải xanh, rau màu xanh đậm…

Ngoài ra, một số nguồn thực phẩm khác cũng có nhiều chất chống oxy hóa gồm: Cá và các loại hạt (như óc chó, hạnh nhân, hạt điều…), trà xanh, hành, tỏi, quế…

Ngoài việc chế biến thành thức ăn sử dụng trong bữa ăn hàng ngày, bạn cũng có thể sử dụng những nguyên liệu trên làm nước ép, xay sinh tố, các món rau củ quả trộn để đa dạng khẩu phần ăn cho gia đình mình.

Duy trì sống lành mạnh

Xây dựng và duy trì lối sống lành mạnh cũng có thể ngăn chặn hoặc hạn chế stress oxy hóa. Cụ thể một số giải pháp mà bạn có thể tham khảo như:

• Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao: Việc thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao không chỉ tăng cường khả năng chống oxy hóa tự nhiên của cơ thể. Đồng thời, điều này còn giúp cải thiện sức bền, nâng cao hệ thống miễn dịch, kéo dài tuổi thọ, giảm nguy cơ ung thư.
• Không hút thuốc: Trong khói thuốc lá chứa nhiều nicotine có tác dụng sản sinh gốc tự do có hại. Do đó bạn tuyệt đối không hút thuốc cũng như tránh tiếp xúc với khói thuốc từ người bên cạnh.
• Thận trọng khi sử dụng hóa chất: Các hóa chất có nguy cơ gây hại cho sức khỏe gồm chất tẩy rửa, thuốc sâu. Ngoài ra, bạn cần chú ý tránh tiếp xúc với bức xạ không cần thiết. Trong trường hợp phải làm việc trong môi trường độc hại, bạn cần lưu ý sử dụng các đồ bảo hộ thường xuyên.
• Dùng kem chống nắng: Giải pháp này giúp ngăn ngừa tổn thương tia cực tím lên da, từ đó giúp chống oxy hóa hiệu quả, nhất là oxy hóa làn da.
• Hạn chế bia, rượu và các chất kích thích: Các loại đồ uống chứa cồn thường khiến cơ thể sản sinh nhiều gốc tự do. Do đó để tránh nguy cơ bị oxy hóa, các bạn hãy thận trọng với nhóm thực phẩm này.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ không chỉ ảnh hưởng đến chức năng não, kích thích cơ thể sản sinh hormone, chất chống oxy hóa mà còn góp phần cân bằng gốc tự do. Từ đây góp phần tái tạo năng lượng để bạn dễ dàng khởi đầu ngày mới.
• Ăn vừa đủ: Một số tài liệu nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc ăn quá nhiều và ăn liên tục sẽ khiến cơ thể luôn trong trạng thái căng thẳng oxy hóa. Do đó để hạn chế tình trạng stress oxy hóa, các bạn nên chia nhỏ bữa ăn theo từng khẩu phần phù hợp.

Sử dụng nước ion kiềm

Bên cạnh việc sử dụng các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và xây dựng lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể phòng tránh stress oxy hóa bằng cách sử dụng nước ion kiềm.

Theo các nhà khoa học đến từ Nhật Bản, trong nước ion kiềm có chứa hàm lượng lớn Hydro hoạt tính có khả năng khử khuẩn và trung hòa gốc tự do. Đặc biệt, hoạt chất nào có cấu tạo siêu nhỏ, giúp dễ dàng thẩm thấu sâu vào các tế bào nhằm loại bỏ gốc tự do có hại đồng thời giữ lại các hoạt chất có lợi.

Ngoài ra, nghiên cứu của giáo sư Hatana Gya Suki cũng chỉ ra rằng, việc uống 1.5 lít nước ion kiềm có nồng độ pH 9.5 sẽ tương đương với việc bạn ăn 516 quả táo và nhiều thực phẩm khác. Từ đây, sử dụng nước ion kiềm giàu Hydro hàng ngày không chỉ giúp nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe tổng thể mà còn phòng ngừa lão hóa hiệu quả.

Tuy nhiên để đạt được hiệu quả nói trên, bạn nên sử dụng trực tiếp nước ion kiềm tại máy lọc nước ion kiềm. Bởi lẽ theo các chuyên gia, nếu ion kiềm sau khi được lưu trữ bảo quản và đóng chai quá 48 tiếng sẽ mất hết nồng độ Hydrogen và các ion kiềm thiết yếu.

Lúc này, nguồn nước mà bạn sử dụng không khác gì nguồn nước sạch tự nhiên, mất hết tác dụng với sức khỏe. Do đó, thay vì sử dụng nước ion kiềm đóng chai hay nước ion kiềm công nghiệp, tốt nhất các bạn hãy trang bị cho gia đình mình một chiếc máy lọc nước ion kiềm. Đây không chỉ là giải pháp mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của bạn cũng như người thân mà còn giúp tiết kiệm chi phí tối ưu.

Trên đây là một số thông tin về hiện tượng stress oxy hóa mà bạn đọc có thể tham khảo. Các bạn hãy lựa chọn cho mình lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên, sử dụng nước ion kiềm. Điều này sẽ giúp cơ thể không bị mất cân bằng oxy hóa để góp phần ngăn ngừa tổn thương và bệnh tật.

>> Xem thêm: Top 6 loại đồ uống healthy tốt cho sức khỏe có thể bạn chưa biết